H μάχη των Γιαννιτσών

Αξιολόγηση Χρήστη:  / 0

Λεπτομέρειες

Δημοσιεύτηκε στις Τετάρτη, 15 Ιανουαρίου 2014 01:08

Γράφτηκε από τον/την 2ο Δημοτικό Σχ. Γιαννιτσών

Εμφανίσεις: 547

Δεν ήταν μόνο τα λόγια του μεγάλου Έλληνα πατριώτη Ίωνα Δραγούμη, ήταν η φλόγα που άναψε στις καρδιές των Ελλήνων, έδινε φτερά στην ορμή και τη λαχτάρα των νέων, να δουν μια μεγάλη λεύτερη Ελλάδα.

    Έτρεξαν να ελληνόπουλα στα χρόνια εκείνα με πρωτοπόρους τους Μακεδονομάχους που με τους αγώνες και τις θυσίες τους άνοιξαν το δρόμο για να περάσει ελευθερωτής ο ελληνικός στρατός το 1912 και να ενώσει αδιάσπαστα την Μακεδονία με την υπόλοιπη Ελλάδα.

    Την 5η Οκτωβρίου εξορμούν οι γενναίοι προς Ελασσόνα και Σαραντάπορο όπου σημειώνεται η πρώτη λαμπρή νίκη τους. Μια εβδομάδα αργότερα, καταλαμβάνονται και απελευθερώνονται τα Σέρβια, Η Κοζάνη, τα Γρεβενά, η Κατερίνη και η Έδεσσα.

     Στις 19 Οκτωβρίου οι ελληνικές δυνάμεις βρίσκονται δυτικά των Γιαννιτσών. Το ελληνικό στρατηγείο περίμενε να συναντήσει τους Τούρκους οχυρωμένους στην ανατολική όχθη του Αξιού ποταμού.

  Οι Τούρκοι όμως αποφάσισαν να δώσουν μάχη στις φυσικές οχυρές θέσεις των λόφων, δυτικά της πόλης που άρχιζαν από την ακρολιμνιά και κατέληγαν στους πρόποδες του όρους Πάικου.

    Οι λόγοι που προτίμησαν να δώσουν μάχη στα Γιαννιτσά και όχι στον Αξιό ήταν η οχυρή θέση και το στενό πέρασμα ανάμεσα στη λίμνη και το Πάικο. Ένας άλλος σοβαρός λόγος ήταν η υπεράσπιση της ιερής πόλης που φιλοξενούσε τους τάφους του Γαζή Εβρενός Μπέη, του πρώτου Τούρκου κατακτητή της Ευρώπης και των απογόνων του.

    Οι στρατιώτες μας ήταν φοβερά ταλαιπωρημένοι από την εξαντλητική πορεία τόσων ημερών, κάτω από δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Είχαν προβλήματα εφοδιασμού, το ηθικό τους όμως ήταν υψηλό, ύσερα από τις μεγάλες νίκες συγχρόνως τους πυράκτωνε την ψυχή η θέληση να προλάβουν να ελευθερώσουν τη Θεσσαλονίκη πριν από τους ουλγάρους.

    19η του μηνός. Η μάχη γενικεύτηκε σ'όλο το μήκος του μετώπου, από το Πάικο μέχρι τη λίμνη, με τους Έλληνες στρατιώτες να καταβάλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες να προχωρήσουν στο ανοιχτό πεδίο για να πλησιάσουν τις εχθρικές θέσεις. Όλα αυτά κάτω από τη συνεχή βροχή. Η νύχτα έπεσε, τα όπλα σίγασαν, οι τρύπες από τις οβίδες κι αυτές γεμάτες νερό, έγιναν αναπαυτήρια για αξιωματικούς και στρατιώτες. Η βραγμένη γαλέτα που μαλάκωσε από τη βροχή τόσων ημερών, όπου υπήρχε κι αυτή, έγινε παρηγοριά στην πείνα τους.

   Με το πρώτο φως της 20ης Οκτωβρίου ξανάρχισαν οι κανονιοβολισμοί. Γύρω στις 8:45 το ένατο ευζωνικό τάγμα, με διοικητή τον αντισυνταγματάρχη Κωνσταντίνο Παπαδόπουλο κατόρθωσε να καταλάβει το ύψωμα των νεκροταφείων της πόλης. Με τα τέσσερα πυροβόλα που ήταν οχυρωμένα σ? αυτό, κυνήγησε τους υποχωρούντες Τούρκους ανατολικά. Οι υπόλοιπες γραμμές, με κίνδυνο να περικυκλωθούν, ύστερα από την είδηση ότι στα βόρεια έσπασε το μέτωπο από τους τσολιάδες, παράτησαν πυροβόλα ? πολυβόλα και λοιπό εξοπλισμό και τράπηκαν σε φυγή προς Θεσσαλονίκη.

    Τα πρώτα τμήματα που μπήκαν στην πόλη, από το δρόμο της Αξού ήταν της δεύτερης μεραρχίας με μέραρχό τον Καλάρη. Γύρω στις 11:00 από τον ίδιο δρόμο μπαίνει και ο αρχιστράτηγος διάδοχος Κωνσταντίνος με το επιτελείο του.

   Δημογέροντες της ελληνικής κοινότητας και πλήθος κόσμου, τους υποδέχονται μέσα σε παραλήρημα χαράς και ζητωκραυγών, στην οδό Χατζηδημητρίου, στο ύψος της νέας αγοράς.
   Επακολούθησε νεκρώσιμη ακολουθία στον ιερό ναό της Παναγίας, για τους νεκρούς. Γυναίκες τους καθάρισαν, τους έπλυναν με κρασί και τους στόλισαν με λουλούδια. Μετά τον ενταφιασμό των ηρώων, εψάλλει  μεγάλη δοξολογία μπροστά στον αρχιστράτηγο, για τη νικηφόρα έκβαση της μάχης.
   Η εικόνα των Τούρκων στρατιωτών που ξεχύθηκαν στους λασπωμένους δρόμους ήταν φρικτή. Οι Τούρκοι διέφυγαν προς Θεσσαλονίκη και οχυρώθηκαν, αποφεύγοντας την πλήρη αιχμαλωσία. Στα Γιαννιτσά η τουρκική συνοικία παραδόθηκε στις φλόγες.
   3.000 αιχμάλωτοι Τούρκοι στρατιώτες, 25 πυροβόλα, 2 πολεμικές σημαίες, ενώ δεν υπάρχει σαφής εικόνα του αριθμού των νεκρών.
Οι απώλειες του ελληνικού στρατού ήταν βαριές: 10 αξιωματικοί και 178 στρατιώτες νεκροί. 29 αξιωματικοί και 756 στρατιώτες τραυματίες.
   Υπήρξε η πιο φονική μάχη των βαλκανικών πολέμων. Αποτελεί για τον ελληνικό στρατό νέο τίτλο τιμής και δόξας. Η μάχη και η νίκη στα Γιαννιτσά άνοιξε το δρόμο για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.
   Σήμερα μέρα λευτεριάς, εμείς οι νεώτεροι, εσείς τα παιδιά μας, τα παιδιά της Ελλάδας, σκύβουμε ευλαβικά στους ανδριάντες και τα ηρώα, καταθέτουμε δάφνινο στεφάνι και η καρδιά μας πλημμυρίζει από Ελλάδα, από αιώνια ευγνωμοσύνη για όλους αυτούς, για τους αγώνες και τις θυσίες τους, για τους Γενναίους Μαχητές του Μακεδονικού Αγώνα, για τους Ελευθερωτές του 1912 ? 1913. Στους ήρωες αυτούς που ως παρακαταθήκη   μας άφησαν ότι η λαμπρή αυτή κόρη, η λευθεριά που απολαμβάνουμε, ξεπήδησε από τις θυσίες, τους ποταμούς αιμάτων και από τα ιερά κόκαλα των ελλήνων όπως έγραψε και ο εθνικός μας ποιητής.

Εορτή 2ου Δημοτικού σχολείου Γιαννιτσών

Εκφώνηση ομιλίας από την Δασκάλα Σόφτση Κατερίνα